Tüm Hakları Saklıdır 2023 © CERES Kontrol ve Belgelendirme Hizmetleri Limited Şirketi. Localveri
TR Yönetmeliği, Avrupa Yönetmeliği (EU) 2018/848, A.B.D. Ulusal Organik
Programı (NOP) ve CERES standart yorumlamalarına göre
Organik hayvan yetiştiriciliği için gerekliliklere kısa giriş
(Not: CERES JAS’a göre hayvansal üretim sertifikasyonu konusunda akredite değildir)
1. Organik hayvan yetiştiriciliği ne demektir:
- Organik yem
- Genetiği değiştirilmiş organizmaların (GDO) kullanılmaması
- Mevcut araziye bağlı hayvan sayısı
- Hayvan refahına yüksek öncelik (örn. yeterli barınak)
- Doğal veterinerlik ilaçlarına öncelik; sadece başka çözüm bulunmadığında allopatik metotların
- kullanılması
- Hayvan gübresi bir kirlilik kaynağı olmamalıdır
- Maksimum miktarlarda değil, sağlıklı, iyi kalitede süt, yumurta ve et.
2. Yemleme:
- NOP: Sadece organik yem, sadece National List’te bahsedilen katkı maddeleri ve destekler (§ 205.603), dışkı, üre ya da plastik pelet yok. Geviş getirenler, en azından yılın bir kısmında, otlaklara girebilmelidir.
| Otçullar (geviş getirenler, atlar) | Domuzlar | Kümes hayvanları | |
|---|---|---|---|
| Genç hayvanların yetiştirilmesi | Doğal süt (inekler için 3 ay, koyun ve keçiler için 45 gün) | 40 gün doğal süt | Özel gereklilik belirtilmemiş |
| Otlatma | Yerel imkanlara göre otlatmanın maksimum yapılması | Arzu edilir, ama gereklilik belirtilmemiş | Arzu edilir, ama gereklilik belirtilmemiş |
| Kaba yem | Kuru maddenin en az %60’ı | Kaba yem günlük orana eklenmelidir | Kaba yem günlük orana eklenmelidir |
| Kendi çiftliğinden yem | Kuru maddenin en az %60’ı (yaylacılık hariç) | Kuru maddenin en az %20’si | Kuru maddenin en az %20’si |
| Geçiş dönemindeki araziden yem | Kuru maddenin en fazla %30’u (Geçiş dönemindeki arazinin aynı çiftliğe ait olması durumunda %100’ü); çok yıllık otlaktan birinci geçiş yılında maksimum %20. | Kuru maddenin en fazla %30’u (Geçiş dönemindeki arazinin aynı çiftliğe ait olması durumunda %100’ü); çok yıllık otlaktan birinci geçiş yılında maksimum %20. | Kuru maddenin en fazla %30’u (Geçiş dönemindeki arazinin aynı çiftliğe ait olması durumunda %100’ü); çok yıllık otlaktan birinci geçiş yılında maksimum %20. |
| Konvansiyonel yem | İzin verilmez. (konvansiyonel melas için bir istisna vardır, domuzlar ve kümes hayvanları için %5’e kadar konvansiyonel protein yemleri, organik kaynaklardan bulunamadığı sürece kullanılabilir). | İzin verilmez. (konvansiyonel melas için bir istisna vardır, domuzlar ve kümes hayvanları için %5’e kadar konvansiyonel protein yemleri, organik kaynaklardan bulunamadığı sürece kullanılabilir). | İzin verilmez. (konvansiyonel melas için bir istisna vardır, domuzlar ve kümes hayvanları için %5’e kadar konvansiyonel protein yemleri, organik kaynaklardan bulunamadığı sürece kullanılabilir). |
| Katkı maddeleri | Sadece Yön. (EC) 889/08 Ek VI’da listelenenler | Sadece Yön. (EC) 889/08 Ek VI’da listelenenler | Sadece Yön. (EC) 889/08 Ek VI’da listelenenler |
| Otçullar (geviş getirenler, atlar) | Domuzlar | Kümes hayvanları | |
|---|---|---|---|
| Genç hayvanların yetiştirilmesi | Doğal süt (büyükbaş hayvanlarda ve taylarda 90 gün, küçükbaş hayvanlarda 45 gün) | 40 gün doğal süt | Özel gereklilik belirtilmemiş |
| Otlatma | Yerel imkanlara göre otlatmanın maksimum yapılması | Arzu edilir, ama gereklilik belirtilmemiş | Arzu edilir, ama gereklilik belirtilmemiş |
| Kaba yem | Kuru maddenin en az %60’ı | Kaba yem günlük orana eklenmelidir | Kaba yem günlük orana eklenmelidir |
| Geçiş dönemindeki araziden yem | Kuru maddenin en fazla %30’u (Geçiş dönemindeki arazinin aynı çiftliğe ait olması durumunda %60’ı). | Kuru maddenin en fazla %30’u (Geçiş dönemindeki arazinin aynı çiftliğe ait olması durumunda %60’ı). | Kuru maddenin en fazla %30’u (Geçiş dönemindeki arazinin aynı çiftliğe ait olması durumunda %60’ı). |
| Konvansiyonel yem | Tarımsal kaynaklı yemin kuru maddesi üzerinden 31.12.2016’ya kadar %5’e izin verilir. | Tarımsal kaynaklı yemin kuru maddesi üzerinden 31.12.2017’ye kadar %5’e izin verilir. | Tarımsal kaynaklı yemin kuru maddesi üzerinden 31.12.2017’ye kadar %5’e izin verilir. |
| Katkı maddeleri | Sadece Ek 6’da listelenenler | Sadece Ek 6’da listelenenler | Sadece Ek 6’da listelenenler |
3. Barındırma:
- Hem TR, AB Yön. hem de NOP hareket ve konforlu davranış özgürlüğü, yeterli yatak ve sıcaklığın sağlandığı uygun barınma talep eder. Hayvanlar, temiz hava, direk güneş ışığı, gölge ve sığınağa girebilmelidir. Ahırlar, hastalık ve zararlıları önlemek için temiz tutulmalıdır. Ahırlarda temizlik, dezenfeksiyon ve zararlı kontrolü için, TR Yön. Ek-7, National List (NOP) ve Yön. (EC) 889/08 Ek VII’de bahsi geçen maddeler kullanılabilir.
- TR Yön. ve A.B.-Yönetmeliği (EC) 889/08, ahırlar ve dış egzersiz alanları için daha ileri detaylar da vermektedir, örn.:
- Hayvanlar bağlanmamalıdır.
- Hayvan barınağı, düz fakat kaymayan yüzeylere sahip olmalıdır. Toplam yüzeyin en az yarısı (memeliler) ya da üçte biri (kümes hayvanları) kesintisiz, yani tahta ya da ızgaradan yapılmamış olmalıdır.
- Buzağılar, bir haftalık olduktan sonra ayrı kafeslerde tutulmamalıdır.
- Dişi domuzlar gruplar halinde tutulmalıdır, yavru domuzlar düz platformlarda ya da yavru domuz kafeslerinde tutulamaz.
- Kümes hayvanları açık-otlak şartlarında yetiştirilmelidir ve kafeslerde tutulamazlar.
- Sucul kümes hayvanları, bir nehir, gölet ya da göle girebilme imkanına sahip olmalıdır.
- Kümes hayvanı barınağı başına maksimum hayvan sayısı, Yön. (EC) 889/08 Madde 12’de ve TR Yön. Madde 19- 5) ’te belirtilmiştir.
- Diğer detaylar için Yön. 889 Ek III, TR Yön. Ek 3,4,5,6,7’ye bakınız.
4. Hayvancılık yönetim uygulamaları:
- TR ve A.B.-Yönetmeliği:
- Prensipte doğal üreme kullanılmalıdır. Suni tohumlamaya izin verilmektedir. Diğer yapay üreme şekilleri (örneğin embriyo transferleri) yasaktır.
- Koyunların kuyruklarına elastik bantlar yapıştırmak, kuyruk kesme, dişlerin kesilmesi, gagaların kesilmesi ve boynuz kesme sistematik olarak yapılmamalıdır. Bu işlemlerin bazılarına, istisnai durumlarda, güvenlik ya da hayvan sağlığı nedenleri ile izin verilebilir.
- Buzağı besi koşulları anemiye yol açamaz.
- Kümes hayvanları için minimum kesim yaşı Yön. (EC) 889/08 Madde 12’de ve TR Yön. Madde 19-6)r)’de verilmiştir.
- Hayvanlar, stresi en aza indirecek bir şekilde nakledilmeli, yüklenmeli ve boşaltılmalıdır. Konvansiyonel yatıştırıcılar ya da elektrikli hayvan yürütme aletleri yasaktır.
- Hayvan ve hayvan ürünleri belirlenmelidir.
- Çeşitli türler için hayvan yoğunlukları Yön. (EC) 889/08 Ek IV’te ve TR Yön. Ek -4’te verilmiştir.
5. Hayvanların orijini ve geçiş periyodu:
- Dayanıklı, yerel olarak adapte olmuş çeşitler seçilmelidir.
- Hayvanlar organik işletmelerden alınmalı ve doğumdan itibaren, bazı istisnalarla organik standartlara göre yönetilmelidir. Hayvanlar ve hayvan ürünleri, en az aşağıdaki süreler boyunca organik yönetim altında olduğu takdirde organik olarak satılabilir:
| TR ve A.B.-Yönetmeliği | NOP | |
|---|---|---|
| Kümes hayvanları | Geldikleri çiftlikten ayrıldıklarında üç günlük yaştan küçük olmak kaydıyla, yumurta tavukları 6 hafta, diğer kümes hayvanları 10 hafta | Hayatının 2. gününden itibaren |
| Et için beslenen hayvanlar | Keçi, koyun, domuzlar için 6 ay, sığırlar için 12 ay (yaşam sürelerinin en az ¾’ü) | Doğumdan itibaren |
| Süt için beslenen hayvanlar | Sütü organik olarak satmadan önce 6 ay | Organik satma öncesinde 1 yıl |
| Yenilmeyen ürünler | Belirtilmemiş | Organik satma öncesinde 1 yıl (örn. yün) |
| Yemlik arazinin geçişi | Çiftliğin tüm yemlik arazisi organiğe geçirilmelidir, meralar için geçiş süresi 1 yıla indirilebilir (kimyasal kullanılmayan otlaklarda 6 ay) | En az 3 yıl kimyasalların kullanılmaması |
| Damızlık hayvan | Sadece erkek damızlık hayvan kısıtlama olmadan konvansiyonel çiftliklerden satın alınabilir. | Organik olmayan damızlık alımına izin verilir. Dişiler, eğer yavru hayvanlar organik olarak yetiştirilecekse, gebeliğinin son üçte birinden sonra çiftliğe getirilmemelidir. |
A.B.-Yönetmeliği durumunda, konvansiyonel hayvanların satın alınması, daha ileri bazı kısıtlarla sınırlandırılmıştır. Detaylar için lütfen CERES ile temas kurunuz!
- Hayvan ürünleri geçiş periyodu boyunca konvansiyonel olarak satılmalıdır!
6. Veterinerlik uygulamaları:
- Hastalıklar ve zararlılar, dayanıklı türlerin seçimi, yeterli besleme, barındırma, sanitasyon koşulları ve aşılarla önlenmelidir.
- Hayvanlar önlemlere rağmen hastalanırsa tedavi edilmeli, öncelik doğal ya da homeopatik tedavilere verilmelidir.
- Konvansiyonel tedavi durumunda, TR ve A.B.-Yönetmeliği’ne göre bekleme süresi iki katına çıkarılmak zorundadır; NOP’a göre hayvan §205.603’da yer almayan bir madde ile tedavi edildiyse hayvanlar konvansiyonel olur ve tekrar organiğe döndürülemez.
- Konvansiyonel ilaçların önleyici kullanımı yasaktır. Bu, özellikle antibiyotikler, kokkidiostatikler ya da büyümeyi teşvik eden hormonları kapsar.
7. Kayıtlar:
- İlk kontrol yapılmadan önce, çiftçi sertifikasyon firmasına bir organik yönetim planı sunmak zorundadır; bu plan, yıllık olarak güncellenmek zorundadır.
- En azından tüm veterinerlik uygulamalarının yanında, hayvanların doğum, satın alma, satış ve ölümünü kaydeden bir ahır günlüğü tutulmalıdır.
- Yem, veteriner ilaçları, hayvanlar, v.b.’nin satın alımı için faturalar dosyalanmalıdır.
- Üretilen hayvansal ürün miktarları kaydedilmelidir.
- Çiftlik, organik ürünlerin satımı için en azından basit bir muhasebe sistemine sahip olmalıdır.
8. Bilgi:
- Çiftçi, ilgili standartların bir kopyasını bulundurmak ve onları çalışmak zorundadır.
- Çiftçinin, organik hayvancılık kuralları ve teknolojileri hakkında yeterli bilgi düzeyi olmalıdır.
*Not: AB içersinde yönetmelik en sıkı şekliyle uygulanmak zorundadır. Avrupa Birliği dışındaki üçüncü ülkelerdeki ürünler “denk” olarak sertifikalandırılabilir. Daha fazla detay için lütfen Ceres websitesindeki (CE) 834/07 ve (CE) 889/08 Yönetmelikleri ile kombine edilmiş 4.1.1 nolu Politikamıza ve “CERES denk standardını” oluşturan diğer politikalarımıza başvurunuz.
*Not 2: TR Yönetmeliği’ne göre organik hayvancılık faaliyetinde bulunmak isteyen ve faaliyet alanına göre Bakanlık ilgili kayıt sistemine kayıtlı olan müteşebbis, aşağıda yer alan bilgi ve belgeler ile kontrol ve sertifikasyon kuruluşuna veya kontrol kuruluşuna başvurur.
1) Müteşebbisin adı, adresi, T.C. kimlik numarası ve varsa vergi numarası, yabancı gerçek kişilerde ise yabancı kimlik numarasını içeren kimlik bilgi ve belgeleri,
2) İşletmenin yeri ve konumuna dair bilgiler,
UYARI
Lütfen bunun organik standartların temel gereklerinden sadece bir seçme, yani bir giriş olduğunu unutmayınız. Elbette üretici, ilgili standardın tüm gereklerini öğrenmek ve yerine getirmek zorundadır. Özellikle A.B.-Yönetmeliği, yem, barındırma, geçiş, v.b. konularda daha pek çok detay içermektedir.
